Atık denildiğinde akla ilk olarak cam, kâğıt, plastik gibi nesneler gelir. Bu atıklar geri dönüşümü yapılan ve farklı sektörlerde değerlendirilen ürünlerdir. Üstelik bu atıkların tehlikesiz atık olduğu konusunda da net bilgiler sunulmamaktadır. Bu atıklar kişiler ya da firmalar tarafından toplanarak geri dönüşüm atölyelerine satılmakta, karşılığında nakit kazanılmaktadır. Biyolojide canlı sınıfına giren ve günümüzde organik olarak adlandırılan bitkilerin ise kalıntılarının atık olduğu çoğu kişi tarafından bilinmemektedir. Tarlada bulunan bitki atıkları en değerli atık türüdür. Bu atıklar bitki atığı ya da organik atık olarak adlandırılır ve içeriklerinde toprağa verim salan binlerce özellik barındırır. Bitki atıklarını kimler alır? Konusunun detayına inildiğinde bu atıkların kompostlaştırma işlemiyle geri dönüşümünün yapıldığı görülmektedir.
Bitki Atıklarından Kastedilen Nedir?
Bitki atıkları, köken olarak canlı olan bitki kalıntılarıdır. Farklı bir deyişle açıklamak gerekirse, toprağa verim sağlayacak olan ve kökeninde bulunan yararlı mikroorganizmaların canlı olduğu atık türüdür. Bitki atıkları, toprağa yeniden verim sağlayan, gübre olarak kullanılabilen ve zararlı olan kısımları toprak tarafından dışarı atılan atıklardır.
Bitki Atıkları Nasıl Değerlendirilir?
Bitki atıklarını kompast tesislerine satarak değerlendirmek mümkündür. Kompast tesislerinde bitki atıklarını ayrıştırmak ve çeşitlerine göre ayırmak mümkündür. Bu sayede hangi bitki atığının hangi gübre çeşidinde kullanılabileceğine karar verilebilmektedir. Kompost işlemi, başka bir deyişle atığın tekrar toprak haline gelmesi anlamına da gelmektedir. Bu işlem için oksijenden faydalanıldığı gibi, sudan da faydalanılır.
Bazı kompast işlemlerinde atık çeşitleri ayrıştırılmadan yararlı bileşenlerine göre birleştirme işlemi de yapılabilmektedir. Doğada ölü halde bulunan bitki atıkları kompast işlemiyle tekrar canlandırılır ve toprağın verimli olmasını sağlayacak şekilde tarım işlerinde kullanılır.
Bitki Atıklarının Toprağa Yararları Nelerdir?
Bitki atıkları toprağa yarar sağlayıcı özellik taşımaktadır. Ancak plastik, cam ve kağıt geri dönüşümü gibi reklamı yapılmadığı için bitki atıklarının geri dönüşüm sağladığı büyük bir kitle tarafından bilinmemektedir. Verimli tarım için gerekli olan mikroorganizmaları içeriğinde bulunduran bitki atıkları, toprağın ıslahı için de son derece yararlıdır.
Bitki Atıklarının Kompast Haline Getirilmesi
Bitki atıkları ya da organik atıkların kompast haline getirilmesi aşama aşama yapılan bir işlemdir. Ülkemizde bu işle ilgilenen ve bitki atıklarını geri dönüşümle tarıma kazandıran kuruluşlar bulunmaktadır.
Bu kişi ya da kuruluşlar, bitkisel kökenli atıkları toplayarak, geri dönüşüm tesislerine götürür. Toplanan atıklardan ne yapılmak isteniyorsa, bu isteğe göre ayrıştırma ya da karıştırma işlemi yapılmaktadır. Bu aşamalar sonrası kompast denilen toprak benzeri bir karışım elde edilir ve elde edilen bu madde, kimyasal ya da yapay gübreden çok daha kaliteli bir içeriğe sahiptir.
Bitki Atıklarını Toplayan Firmalar
Ülkemizde bitki atıklarından gübre yapan firma ya da kuruluşlar bulunmaktadır. Ancak bu işlem fazla bilinen bir işlem değildir. Kompast tesislerinde yapılan bu işlemle ülkemizdeki tarım faaliyetleri güçlendirmeye çalışılsa da çoğu toprak sahibi hatta çiftçiler bile bu konuda bilgi sahibi değildir.
Ülkemizde bitki atıklarının değerlendirilmesi konusunda daha büyük adımlar atılması, tarım üretimini canlandıracak öneme sahiptir. Hayvansal atıkların ve bitki atıklarının toplanarak işlenmesi hem çiftçiye yarar sağlayacak hem de tarım ekonomisini canlı hale getirecektir. Bu işlemin yapılması sonucu ithal, yapay ve kimyasal içerikli gübre kullanımı da önlenmiş olacak, toprak kendi gübresini kendisi üretmiş olacaktır.
Çevrenizdeki bitki atıklarının yok olmasından şikâyetçiyseniz ve bu atıkların değerlendirilmesine yönelik düşünceleriniz varsa Çevre ve Orman Bakanlığıyla ya da Kompast tesisleriyle iletişim kurarak bu konudaki düşüncelerinizi paylaşabilirsiniz.
