Yenilenebilir ve sürdürülebilir bir enerji türü olan biyokütle, gerek elektrik gerekse farklı güç formlarını meydana getirmek için kullanılan, tamamen organik malzemelerle yapılandırılmış bir yakıt türüdür. Bu tanımlama çerçevesinde biyokütle enerji santralleri neden kurulur? sorusunun her çevre dostunun kafasında bir soru işareti oluşturması kaçınılmaz olmaktadır. Ancak ondan önce bu enerji türünün nasıl elde edildiğini ayrı bir başlık altında ele alalım.
Nasıl Elde Edilir?
Biyokütle aynı zamanda ‘doğal malzeme’ olarak tanımlanmaktadır. Bu enerjiyi elde etmek için kurutulmuş bitki örtüsü, odun ürünleri, su bitkileri, mahsul kalıntıları kullanılmaktadır. Hatta çöp olarak nitelendirdiğimiz pek çok evsel atıklar dahi biyokütle enerji sinde kullanılabilmektedir. Doğada var olan orman kalıntıları, ağaçlar işlendikten sonraki kalan atıklar, tarımsal ürünler, hayvan gübresi, atık sular ve hatta çöp atıkları dahi bir enerji üretebilir. Bunların doğada kalmasından ziyade biyokütle enerji olarak değerlendirilmesi hem daha ekonomik olmakta hem de daha pahalı enerji kaynaklarına istinaden bir alternatif olarak daha verimli bir enerji elde etmek mümkün olabilmektedir.
Başlıca Biyokütle Kaynakları
Tamamen doğada bulunabilen ve organik olan bu kaynakları 4 ana başlık altında ele almak mümkündür.
- Bitkisel Biyokütle Kaynaklar: Ayçiçek, kanola, soya gibi yağlı tohumlar. Patates, mısır, buğday, şeker pancarı gibi şeker ve nişasta bitkileri. Keten, kenevir, sorgun, kenaf, miskantus gibi elyaf bitkileri. Fasulye, bezelye gibi protein bitkileri. Kök, sap, saman, dal, kabul gibi bitkisel ve tarımsal atıklar.
- Orman ve Orman Ürünlerinden Elde Edilen Kaynaklar: çeşitli ağaçlar, odun ve orman atıkları.
- Hayvansal Atıklar: Koyun, at, sığır, tavuk gibi hayvanların dışkıları, mezbahane atıkları, hayvansal ürün atıkları.
- Şehir ve Endüstriyel Atık ve Organik Çöpler: Sanayi kâğıt ve gıda atıkları, kanalizasyon atıkları, dip çamurlar, gerek endüstriyel gerekse evsel atıklar, belediye atıkları, büyük sanayi tesislerinden çıkan atıklar.
Biyokütle enerji kaynakları incelendiğinde bu kaynaklardan elde edilen enerjinin diğer enerji kaynaklarına nazaran daha az maliyetli olduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla çevre dostu bu enerji türünün yaygınlaştırılması hem doğa hem de insanoğlu için avantaj sağlayacaktır.
Biyokütlenin Enerjiye Dönüşmesi Nasıl Sağlanır?
Bir organik maddenin enerjiye dönüştürülmesi de kullanılan en yaygın yöntem yanma işlemidir. Yukarıda sıraladığımız her bir biyokütle kaynağı yanma işleminden geçirilir. Yanan maddeler elektriğin üretilmesine kullanılan şaftları döndürmek için kullanılır ve ısı şeklinde depolanan enerji serbest bırakılır. Biyokütle enerjisi üretimi esnasında dikkat edilmesi gereken hususlar gözden kaçırılmamalıdır.
Öncelikle fermantörde kesinlikle oksijen bulunmamalıdır. Üretim tankın alınan hayvansal atıkların kesinlikle antibiyotik kullanmamış olması gerekir. Organik atıkların deterjanı olmaması gerekir. Yeni bakteri oluşturmak ve büyütmek için ortamda yeterince azot bulunmalıdır.
Üretim tankın aki asistlik 7.0 ile 7.6 aralığında olmalıdır. Metan bakterilerin yönelik subsratta sirke asidi türünden organik asit konsantrasyonu 500 ile 1500 mg/litre aralığında olmalıdır. Fermantörün sıcaklık derecesi 35 ya da 56 derecede sabit tutulmalıdır.
Üretim tankı karanlık olmalı ve kesinlikle ışık sızmamalıdır. Üretim tankın da en az yüzde 50, en fazla yüzde 90 oranında su olmalıdır. Metan bakterilerin in beslenmesine yetecek ölçüde ortamda parçalanmış ve öğütülmüş olarak ortamda organik madde bulunmalıdır.
Biyokütle Enerjisinin Kullanım Alanları Nelerdir?
Fosil yakıtlara karşın doğaya daha fazla yarar sunan biyo yakıtlar atmosfere yayılan karbondioksit miktarını azaltması nedeniyle tercih sebebi olmalıdır. Bir takım olumsuz yanları olsa da karbon salınımını en aza indirmek adına bu enerji türüne yönelmek doğru tercih olacaktır. Kullanım alanlarını sıralayacak olursak,
- Isıtma amaçlı kullanım.
- Enerji amaçlı kullanım.
- Motorlarda kullanım.
- Gübre vb. yan ürünlerin oluşmasında kullanım.
Evsel atıkların, çevreye saçılan çöplerin ilgili tesislere teslim edilmesi gerek çevre temizliği gerekse enerji elde etme konusunda herkese yarar sağlayacaktır.
